تشنج در كودكان

تشنج ناشي از تب :

تشنج ناشي از تب شايعترين نوع تشنج در كودكان است . حدود 4-2% كودكان با سن كمتر از 6 سال دچار اين نوع تشنج مي شوند .
اين نوع تشنج هميشه به همراه تب بالا و در سنين 6 ماهگي تا 6 سالگي اتفاق مي افتد . به ندرت ممكن است بعد از سن 6 سالگي نيز تكرار شود . ولي بيشترين شيوع آن در يك تا دو سال اول عمر است .

اين مسئله به دليل بروز بيشتر عفونتهاي تنفسي ، گوارشي و ادراري در اين سنين است . از اين رو در هر كودك مبتلا به تشنج ناشي از تب ، بايد كانون تب زا مشخص و درمان شود .

شكل تشنج :

معمولا تشنج در اولين ساعات بروز تب پديدار شده و گاهي حتي والدين متوجه تب كودك نمي گردند ، و پس از وقوع تشنج متوجه تب در نزد كودك مي شوند . تشنج به صورت از دست رفتن ناگهاني هوشياري ، قفل شدن فك ، سياه شدن دور لب ، سفت شدن تمام بدن و به دنبال آن حركاتي شبيه دست و پا زدن بروز مي كند . حمله تشنج معمولا كوتاه مدت بوده و در عرض 1-2 دقيقه برطرف مي شود .

ولي گاه تشنج طولاني تر نيز مي شود . و به ندرت ممكن است حركات تشنجي در يك طرف بدن و يا فقط در چشم ها باشد كه در اين موارد علامت خطرناكتري است و نياز به بررسي بيشتري دارد . هر چه تشنج در سنين پايين تر بروز كند احتمال تكرار آن بيشتر است .

درمان در منزل : والدين بايد در هنگام بروز تشنج خونسردي خود را حفظ كنند .

· كودك را به پهلو خوابانيده و چنانچه در دهان او ماده غذايي و يا ترشحي وجود دارد به آهستگي خارج نمايند .از پاشيدن آب به صورت بچه و يا تحريك وي خودداري شود.

· به هيچ عنوان سعي در باز كردن دهان كودك نشود ولي در صورت امكان يك شيء پلاستيكي نرم در بين دندانها قرار گيرد تا از گاز گرفتگي زبان جلوگيري شود .

· با استفاده از شياف استامينوفن و كم كردن پوشش كودك درجه حرارت كودك كنترل گردد . در صورت لزوم مي توان از تن شويه با آب ولرم نيز استفاده كرد ، كه در اين موارد پنبه يا پارچه اي نرم آغشته به آب ولرم را در نواحي دور گردن و زير بغل ، كشاله ران قرار داد تا به تدريج درجه حرارت كودك به حد طبيعي برسد .

· در اكثر موارد تشنج در عرض كمتر از دو دقيقه خاتمه مي يابد، ولي در صورت تداوم تشنج مي توان از شياف ديازپام استفاده نمود

. در اين موارد شياف ديازپام 5 ميلي گرم در كودكان با وزن كمتر از 15 كيلوگرم و نوع 10 ميلي گرم در كودكان بالاتر از 15 كيلوگرم مؤثر واقع مي شود . هر كودك در اولين حمله تشنج با تب بايستي در بيمارستان بستري و بررسي گردد ، ولي در مورد كودكانيكه سابقه تشنج در هنگام تب دارند ، در صورت قطع سريع تشنج ، مراجعه به پزشك براي جستجوي علت تب و درمان آن كافي است .

اقدامات در بيمارستان:

پس از ورود به بيمارستان در صورت ادامه تشنج ، تجويز ديازپام از طريق وريدي و يا مقعدي موجب كنترل تشنج خواهد شد . بايد علت تب كودك مشخص گردد كه شرح حال كودك و معاينه دقيق به همراه آزمايشات در اين مورد لازم مي باشد

. در سنين پايين گاهي علي رغم بررسي هاي فوق علت تب نامعلوم مي ماند.

در اين موارد حتما مي بايست LP ( گرفتن مايع نخاع ) انجام شود . والدين بايستي توجه داشته باشند كه بروز مننژيت يا همان عفونت پرده هاي مغز از عفونتهاي خطرناك و پر عارضه در سنين خردسالي است كه تنها راه تشخيص آن LP است .

درمان ديررس مننژيت منجر به عوارضي چون كري ، اختلال بينايي ، عقب افتادگي ذهني ، اختلالات يادگيري و يا اختلالات رفتاري مي شود . از آنجاييكه LP ( گرفتن مايع نخاع ) عارضه اي ندارد . بر خلاف نظر عوام منجر به فلج نمي گردد ، لذا والدين بايد طيب خاطر آن را بپذيرند .

پيش آگهي :

تشنج ناشي از تب ، خوش خيم بوده و عارضه اي بر جاي نمي گذارد ، مگر در مواردي كه طول بكشد ، تكرار شود يا كودك معاينه عصبي غير طبيعي داشته باشد، كه نياز به استفاده از داروهاي ضد تشنج مثل فنوباربيتال يا سديم والپورات به مدت 1-3 سال دارد

. در ساير موارد استفاده از تب بر ، ديازپام خوراكي و تن شويه در هنگام بروز تب در نزد كودك كافي مي باشد .
بنابراين تشنج ناشي از تب مي تواند علامتي از يك بيماري جدي باشد كه در صورت پيدا كردن علت تب و درمان ان ، پيش آگهي خوب خواهد بود .