چرا كودكان پيش‌دبستاني از والدين خود فرمان نمي‌برند ؟

كودك دبستاني شما به لطف خدا از مرحله‌ي جيغ و داد و دعوا گذشته است. ولي هنوز هم نمي‌توان گفت فرمان‌بردار است. در واقع، وقتي براي شام صدايش مي‌كنيد از آمدن خودداري مي‌كند، درخواست شما را براي برداشتن جوراب‌هايش ناديده مي‌گيرد، و هرگاه از او مي‌خواهيد زباله‌ها را بيرون ببرد با يك "براي چي ؟" جدي و مطمئن پاسخ‌تان را مي‌دهد.
شايد از خود بپرسيد «پس چه اتفاقي داره مي‌افته ؟»، «من در تربيت بچه‌م قاصر بودم، يا اون فقط مي‌خواد حال منو بگيره ؟»
باور بكنيد به احتمال زياد هيچ اشتباهي در كارتان نيست. گرچه نااميدكننده، ولي عادي ست كه كودك دبستاني خط قرمز‌ها و انتظارات والدين را امتحان كند. به گفته ي سوزان آيرز دنهام، استاد روان‌شناسي در دانشگاه جورج ميسون درفيرفاكسِ ويرجينيا، در دوران حاضر «نافرماني يافتن راهي براي قبولاندن حقوق خود به ديگران است».
وقتي كودك دبستاني شما به بلوغ نزديك‌تر مي‌شود و چيزهاي بيشتري از دنياي اطراف خويش مي‌آموزد، عقايد خود را در مورد روابط و قواعد شكل مي‌دهد (يا عقايد ديگران را مي‌پذيرد). پس اگر تلاش مي‌كند كه با مقاوت در برابر شما و راهنمايي‌هاي «احمقانه‌تان» حرف خود را به كرسي بنشاند، تعجب نكنيد. گرچه، برخلاف كودكان كم‌سن‌تر، اگر از فرزند بالغ‌ پرخاش‌گر خود بخواهيد كاري را كه دوست ندارد انجام دهد، احتمالا عصباني نخواهد شد. ولي ممكن است وانمود كند كه نشنيده است، يا بسيار آهسته و يواش به درخواست شما پاسخ دهد. («منظورت اين بود . . . كه اون جورابا رو امروز بردارم ؟»)

براي مقابله با نافرماني چكار مي‌توان كرد ؟


دركشان كنيد. وقتي از كودك خود مي‌خواهيد براي ناهار بيايد و او فرياد مي‌زند كه «الان نه!» و اگر دوباره خواستيد كه به هر حال بيايد و عصباني شد، خود را جاي او بگذاريد. اگر در حال اسكيت بازي كردن با دوستان‌اش است، بگوييد كه مي‌دانيد تركِ بازي كار سختي‌ست ولي غذا آماده شده است.
اين كار براي اين است كه به او نشان دهيد، علي‌رغم اينكه جزئي از مشكل بوده‌ايد، ولي در واقع طرف او هستيد. سعي كنيد عصباني نشويد (حتي اگر همسايه‌ها سرگرم تماشاي اين نمايش بين شما و كودك دبستاني‌تان باشند). مهربان و درعين حال درخصوص ضرورت آمدنش مصر باشيد.
حد و حدودي مشخص كنيد. كودكان دبستاني نيازمند – و حتي خواهان- محدوديت هستند، پس اين محدوديت‌ها را وضع كنيد و مطمئن شويد كه فرزندتان از آنها اطلاع دارد. حد و حدود را گوشزد كنيد، «اجازه نداري بدون اجازه از تلفن استفاده كني»، يا «يه بار كه بهت گفتم بايد بياي».
اگر فرزندتان (مثل هر بچه ديگري) در اطاعت از اين حدود مشكل دارد، روي راه‌حل‌ها كار كنيد. در مورد وضعيت پيش‌آمده صحبت كنيد و سعي كنيد كه به عمق مسئله‌ي نافرماني فرزندتان راه يابيد.
شايد به اين دليل از انجام دادن تكاليف خانه خودداري مي‌كند كه در رياضيات مشكل دارد. در اين شرايط، يك بازي رايانه‌اي رياضي يا چند جلسه‌ي تقويتي با برادر يا خواهر بزرگتر موثر خواهد بود. يا به اين خاطر از پذيرش درخواست شما مبني بر رفتن براي ناهار يا چيز ديگر سر باز مي‌زند كه به اندازه كافي وقت بيرون رفتن ندارد. اگر بداند كه شما نيز به همراه او در پي يافتن راهي براي حل مشكل هستيد، ميزان نافرماني خود را كاهش خواهد داد.